Korzystając z uroków natury nie zapomnij o repelencie!

Spędzanie czasu na świeżym powietrzu, zwłaszcza w okresie wiosenno-letnim, niesie ze sobą niezliczone korzyści, ale także ryzyko ukąszeń przez kleszcze i komary. Problem ten jest nasilony zwłaszcza na terenach o wysokiej aktywności owadów. Jak chronić się przed kleszczami i komarami, aby bez ograniczeń i obaw móc korzystać z uroków natury?

Dlaczego warto stosować repelenty?

Repelent- co to? Jest to naturalna lub chemiczna substancja, której rolą jest odstraszanie organizmów żywych. Jego działanie wykorzystuje się głównie w stosunku do owadów, pajęczaków, insektów i gryzoni. To odstraszanie opiera się na zniechęcaniu szkodnika poprzez wpływ na jego receptory sensoryczne, głównie węch lub maskowaniu zapachu gospodarza. Repelenty są szeroko stosowane w ochronie zdrowia publicznego, rolnictwie oraz indywidualnej ochronie przed pasożytami, w tym kleszczami i komarami. Korzyści płynące z ich stosowania są oczywiste. Przede wszystkim pozwalają chronić przed ukąszeniami owadów i pajęczaków, które nie tylko powodują nieprzyjemne objawy związane z samym ugryzieniem, ale również są wektorami wielu groźnych chorób. Ze względu na zwiększającą się w ostatnich czasach aktywność kleszczy i komarów problem nadmiernych odczynów alergicznych po ukąszeniu oraz boreliozy czy odkleszczowego zapalania mózgu są coraz częściej spotykane. W końcu lepiej zapobiegać takim sytuacjom niż zmagać się z powikłaniami zdrowotnymi.

Stosowanie repelentów i ich duża skuteczność wiąże się z tym, że zarówno kleszcze jak i komary lokalizują swoją ofiarę głównie za pomocą zmysłu węchu. Przyciąga je uwalniany przez ssaki zapach, m.in. składniki potu oraz wydychany dwutlenek węgla. Pasożyty potrzebują składników ludzkiej krwi do pozyskiwania substancji odżywczych umożliwiających im rozmnażanie się oraz przetrwanie.

Skuteczność działania repelentów zależy w dużej mierze od stężenia substancji czynnej. Ogólnie rzecz ujmując, jeśli zastosowano wyższą koncentrację składnika, efekty jego działania będą utrzymywać się dłużej. Należy również pamiętać, że pot, wysoka temperatura, kąpiel w wodzie i wiatr mogą osłabiać ich właściwości ochronne. Jeśli chodzi o siłę i spektrum działania, składniki syntetyczne zawarte w repelentach są w zdecydowanej przewadze nad tymi pochodzenia naturalnego.

Warto zwrócić uwagę, że repelenty to tylko jeden z rodzajów środków odstraszających. Na rynku dostępne są również inne środki ochrony przed insektami i pasożytami, m.in. mechaniczne (moskitiery, lampy UV), pułapki feromonowe czy eliminujące owady insektycydy.

Jaki spray na komary i kleszcze wybrać?

Ochrona przed kleszczami i komarami jest bardzo ważna. Jaki wybór środków odstraszających oferuje rynek? Dostępne repelenty najczęściej stosowane u ludzi można podzielić ze względu na zwarte w preparatach składniki oraz ich postać. Pierwszy podział będzie obejmował składniki syntetyczne i naturalne olejki eteryczne. Najbardziej popularne chemiczne repelenty to:

• DEET- działa zaburzając węch owadów i pajęczaków, przez co potencjalna ofiara staje się dla nich niemal niewyczuwalna. Repelent z DEET w wyższych stężeniach zapewnia 8-12 godzin ochrony. Z zachowaniem odpowiednich zasad bezpieczeństwa można stosować go bezpośrednio na skórę, choć ten aspekt w dużej mierze zależy od konkretnego preparatu.
• Ikarydynę (pikarydyna)- bezzapachowa substancja, delikatna dla skóry, wpływa na receptory węchowe owada, zapewniając nawet do 8 godzin ochrony.
• IR3535 - uznany za najbardziej bezpieczny repelent, pozwala nawet na 8 godzin ochrony przed kleszczami, komarami i innymi owadami.
• Permetryna – stosowana jest do impregnacji odzieży, ponieważ traci swoje działanie po kontakcie ze skórą. Jest neurotoksyczna dla owadów.

Spray na komary, muszki czy kleszcze może zawierać w swoim składzie również naturalne olejki eteryczne, które działają odstraszająco dzięki intensywnemu zapachowi. Ich skuteczność i bezpieczeństwo stosowania w dużej mierze zależą od zawartych składników oraz od stopnia ich koncentracji. Najczęściej są to olejek eukaliptusowy, olejek z trawy cytrynowej, goździkowy, lawendowy, geraniowy, bazyliowy, jak również ekstrakty z roślin, np. neem.

Najbardziej popularną formą repelentu jest spray na kleszcze i komary. Są to preparaty łatwe i wygodne w użyciu, które zawsze można mieć przy sobie. Alternatywy to żel i krem do smarowania ciała, opaski i plastry nasączone repelentami- popularne wśród najmłodszych, ale o ograniczonej skuteczności działania oraz zapachowe świece i kadzidełka. Na rynku pojawiają się również ubrania nasączone permetryną.

>Czym kierować się wybierając odpowiedni spray na komary i kleszcze dla siebie? Najlepiej, jeśli produkt będzie jak najbardziej uniwersalny, bardzo skuteczny, bezpieczny i niemal dla każdego, a dodatkowo nie będzie wymagał częstych aplikacji. Większość tych cech godnego uwagi repelentu spełnia Zazzz® 50 tropic extra strong spray. Zawiera on DEET w stężeniu 50%, więc charakteryzuje się najwyższą skutecznością działania, wśród preparatów tego typu. Dodatkowo producent deklaruje jego bezpieczeństwo i dopuszcza stosowanie Zazzz® 50 tropic extra strong spray u dzieci od 2. roku życia oraz osób dorosłych, a także jego aplikację bezpośrednio na skórę. Preparat działa ok. 8-10 godzin po zastosowaniu, więc wystarczy używać go 2 razy dziennie dla zachowania pełnej ochrony przed ugryzieniami komarów i kleszczy. Dodatkowo Zazzz® 50 tropic extra strong spray ma przyjemny zapach.

Jak właściwie stosować repelenty?- najważniejsze i ogólne informacje

Każdy repelent na kleszcze powinien być używany zgodnie z zaleceniami producenta. Dotyczy to chociażby wieku, od którego może być stosowany dany preparat, jak również częstotliwości jego aplikacji. Niekiedy to nie sam główny składnik wpływa na ustalenie granicy wieku, ale również substancje pomocnicze. Producent określa również sposób aplikacji repelentu. Jeśli preparat nie może być stosowany bezpośrednio na skórę, lepiej nanosić go na ubranie, ponieważ w innym wypadku może generować podrażnienia. Nie należy również nanosić repelentu bezpośrednio na twarz, lepiej unikać jego kontaktu z oczami i ustami. Aplikacja w okolicach twarzy powinna odbywać się za pomocą dłoni.

Nie należy stosować preparatów biobójczych na uszkodzoną i podrażnioną skórę, a także na błony śluzowe. Warto zwrócić uwagę, że większość repelentów jest przeciwwskazana w ciąży i dla dzieci poniżej 2. roku życia. Na czym powinna opierać się ochrona przed komarami i kleszczami w ich przypadku? Zaleca się unikania miejsc zacienionych i wilgotnych, gdzie znajduje się duża ilość tych pasożytów. Natomiast wybierając się na spacer na łąkę czy do lasu warto zaopatrzyć się w jasny strój z długimi rękawami, nogawkami i nakryciem głowy. Swoją rolę spełniają również moskitiery oraz rośliny, które w naturalny sposób potrafią odstraszać komary, np. lawenda, komarzyca, kocimiętka, pelargonie czy też bazylia. Warto sadzić je na balkonach i w ogródkach. Te alternatywne środki ochrony rekomendowane są nie tylko dla małych dzieci i kobiet w ciąży, ale w zasadzie dla wszystkich, którzy chcą stosować dodatkowe środki ochrony oprócz repelentów. Środki odstraszające charakteryzują się jednak dużo większą skutecznością.

W kontekście ochrony przed ugryzieniami kleszczy po każdym powrocie z łąki lub lasu konieczna jest dokładna kontrola całej skóry, zwłaszcza miejsc, gdzie jest ona szczególnie cienka, tj. pachwin, pach, okolic za małżowinami usznymi i fałdów skórnych. Im szybciej usuniemy kleszcza, tym mniejsze ryzyko, że zostaniemy zarażeni jedną z chorób przenoszoną przez te pajęczaki. Sprawdzenie skóry szczególnie powinno obejmować przede wszystkim dzieci. Ugryzienie kleszcza jest bezbolesne, więc konieczna jest indywidualna kontrola wizualna.

W okresie wiosenno-letnim nietrudno o ukąszenie kleszcza czy komara. Ze względu na ryzyko dla zdrowia, jakie niesie ze sobą tego typu sytuacja, warto spędzając czas na łonie natury odpowiednio zabezpieczyć się przed insektami. Skuteczną formą ochrony jest repelent z DEET. Wybierając konkretny preparat, należy kierować się indywidualnymi potrzebami oraz preferencjami. Ważne dla wielu użytkowników aspekty to m.in. przyjemny zapach czy częstotliwość stosowania. Wśród konkurencji szczególnie wyróżnia się spray Zazzz® 50 tropic extra strong o stężeniu DEET 50%, który wykazuje wysoką skuteczność działania i można go stosować od 2. roku życia i osób dorosłych.

• 1. Kuchar E.; Jakie substancje odstraszają owady (kleszcze, komary) i w jakich stężeniach można je stosować u dzieci?; Medycyna Praktyczna 2022.
• 2. Kuchar E.; Kleszcze - najważniejsze informacje o kleszczach i chorobach przenoszonych przez te pasożyty; Medycyna Praktyczna Dla Pacjentów.
• 3. Malicki J.; Repelenty; Postęp Nauk Rolniczych 1968.
• 4. Hazarika H and others; The fabrication and assessment of mosquito repellent cream for outdoor protection; DOI: https://doi.org/10.1038/s41598-022-06185-9.
• 5. Chen-Hussey V., Ron Behrens R, Logan J.; Assessment of methods used to determine the safety of the topical insect repellent N, N-diethyl-m-toluamide (DEET); Parasites & Vectors 2014, 7:173.
• 6. Ece Yener H. and others; Slow-DEET-Release Mosquito-Repellent System Based on Poly (butylene succinate); ACS Omega 2022; 7: 8377−8384.
• 7 .Informacje o produkcie: www.zazzz.pl.